Onderzoek op een plaats delict
Op 3 januari om 08:00 uur schrikken de bewoners van de Jan van Korenstraat wakker van een luide knal. Even later volgt er een tweede. Een grote groep verzamelt zich buiten om te kijken wat er aan de hand is. De knallen komen uit het huis van meneer De Vries. Mevrouw Bakker is al met haar mobiel 112 aan het bellen.
Niet veel later arriveert de politie samen met een team technisch rechercheurs om de plaats delict te onderzoeken. Maar hoe wordt een plaats delict precies onderzocht?
Tijdens het onderzoek op een plaats delict (PD) moet er met veel dingen rekening gehouden worden. De PD moet zoveel mogelijk behouden worden zodat later onderzoek geen verkeerde resultaten oplevert. Er worden foto’s gemaakt, logboeken bijgehouden en het bewijs moet verzameld, gelabeld en veilig opgeslagen worden. Maar het begint allemaal met het afzetten van de omgeving en het beperken van de toegang.
Het afzetten wordt op zo’n manier gedaan dat het zeker is dat niemand zonder autorisatie de PD kan betreden. Er worden twee gebieden afgezet die bekendstaan als het binnenste en het buitenste cordon. Deze worden afgezet met de welbekende politie tape. Het binnenste cordon is de belangrijkste plek van de PD. Dit is de kern waar het misdrijf heeft plaatsgevonden. In ons voorbeeld zou dit dus het huis en de tuin van meneer De Vries zijn. Het buitenste cordon is de omgeving die indirect bij het binnenste cordon hoort. Het is mogelijk dat hier nog wel sporen te vinden zijn, maar minder dan in het binnenste cordon. In het voorbeeld zou dit een deel van de stoep kunnen zijn. Om ervoor te zorgen dat niemand een cordon zonder toestemming kan betreden, wordt er buiten elk cordon een politieagent neergezet. Die houdt een logboek bij van wie er allemaal de PD betreedt.
Na het afzetten is het tijd om aan het onderzoek te beginnen. Allereerst wordt de PD verkend en door de forensisch fotograaf overzichtsfoto’s gemaakt zodat het later precies duidelijk is hoe alles werd aangetroffen. Deze worden zowel van het binnenste als het buitenste cordon gemaakt. Ze moeten van een ruime afstand genomen worden zodat de hele PD in kaart gebracht kan worden. Ook worden de eerste observaties opgeschreven. Bij het betreden van de PD geldt ook altijd de regel dat je eigen veiligheid voorop staat. Dit betekent dat er ook goed gelet moet worden op waar je wel en niet kan lopen. Vooral als er ergens een brand heeft plaatsgevonden, kan dit van groot belang zijn.
Daarna is het tijd voor het verzamelen van bewijsmaterialen. Om de bewijsmaterialen en sporen te vinden zijn er verschillende zoekpatronen ontwikkeld. Welk zoekpatroon wordt gebruikt, hangt af van de staat van de PD. Als het een PD is waar veel mogelijke sporen te vinden zijn, wordt er vaak gebruikgemaakt van een rasterpatroon, of een spiraalpatroon. Het rasterpatroon houdt in dat men langs denkbeeldige lijnen eerst horizontaal de PD doorzoekt en daarna verticaal. Dit zorgt ervoor dat er enorm secuur gewerkt kan worden. Het nadeel is wel dat er bij de eerste keer zoeken al mogelijke sporen worden aangetast.
Bij een spiraalpatroon zijn er twee mogelijke manieren. Een die vanuit het midden van de PD begint en een die vanuit de buitenkant van de PD start. Beiden hebben voor- en nadelen. Wanneer je vanuit de binnenkant start, heb je een beter overzicht over de PD en kan je vaak sneller belangrijke sporen vinden omdat die vaak in het midden van de PD liggen. Echter moet je wel eerst naar het midden lopen en heb je kans om mogelijke bewijsstukken of sporen aan te tasten. Dit ga je tegen door vanuit de buitenkant te beginnen. Hierbij is dus weer het nadeel dat het langer kan duren dat je belangrijke sporen vindt, waardoor ook een vervolgonderzoek op de gevonden sporen pas later kan starten.
De laatste twee zoekpatronen zijn het eenvoudigst maar ook het meest onnauwkeurig. Deze worden vooral gebruikt op plaatsen delict waar niet wordt verwacht dat veel bewijsmateriaal te vinden zal zijn. Deze twee patronen worden het lineaire patroon en het zone patroon genoemd. Het lineaire patroon is hetzelfde als het rasterpatroon maar dan slechts één kant op. Bij het zone patroon wordt de PD opgedeeld in vier zones waarbinnen vrij gezocht kan worden naar sporen. Van elk spoor wordt uiteraard ook weer een foto gemaakt.
Tijdens het verzamelen wordt er ook een logboek bijgehouden. Dit is onderdeel van de Chain Of Custody (COC). Het is belangrijk om deze goed bij te houden zodat de COC zo compleet mogelijk is. De COC waarborgt namelijk de authenticiteit van de bewijsmaterialen. Als dit niet goed wordt bijgehouden, kan dit ervoor zorgen dat een bewijsmateriaal ongeldig wordt verklaard omdat er met het bewijsmateriaal kan zijn geknoeid. Om dit logboek bij te houden wordt aan elk gevonden spoor een Spoor Identificatie Nummer (SIN) toegewezen. Dit is een unieke code die alleen dat bewijsstuk heeft. Zo kan er precies in de gaten worden gehouden wat er met dit specifieke bewijsstuk is gebeurd en waar het bewijsstuk is geweest. Deze SIN’s worden vooraf gegenereerd zodat ook buiten de zaak het SIN niet overeen kan komen met een spoor uit een andere zaak. Deze SIN’s staan ook op de sticker die op het bewijsmateriaal wordt geplakt. In deze sticker zit ook nog een speciale RFID-chip zodat het spoor eenvoudig geregistreerd kan worden.
In het logboek wordt ook geschreven wie het spoor heeft verzameld, welke acties iedereen uitvoert, wie de melding heeft gemaakt, hoe laat de melding is gemaakt, de locatie van de PD, de tijd dat de eerste agent aanwezig was en welke leden van de technische recherche aanwezig zijn. Daarnaast wordt er ook een schets van de PD gemaakt voor latere referentie. De foto’s die gemaakt zijn worden ook gedocumenteerd met hun code, tijd en fotograaf in een apart logboek.
Als dit allemaal gedaan is, is het onderzoek voorbij en worden sporen naar het NFI (Nationaal Forensisch Instituut) vervoerd waar ze worden geregistreerd en veilig worden opgeslagen. De logboeken worden ook overgedragen en zo komt het PD-onderzoek ten einde.
Het onderzoek aan de Jan van Korenstraat duurt slechts een paar uur. De politie houdt iedereen op afstand en neemt getuigenissen af, terwijl de recherche binnen het onderzoek verricht. Uiteindelijk zal verder onderzoek uitwijzen dat de zoon van meneer De Vries binnen het criminele circuit schulden heeft gemaakt. Hij vroeg zijn vader om hem te helpen deze af te betalen. Toen zijn vader dit weigerde, heeft zijn zoon hem neergeschoten. De zoon is inmiddels gearresteerd en de bewoners van de Jan van Korenstraat kunnen weer rustig slapen.
Zelf een moord oplossen?
Denk jij het in je te hebben om zelf een moord op te lossen? Bekijk onze openstaande moordzaken om zelfstandig of als team t/m 12 personen op te lossen.
